Γεωγραφία

Details

Created: Tuesday, 24 March 2009 13:33

Hits: 16186

Η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα της Ελλάδας και ταυτόχρονα, το διοικητικό, πνευματικό, βιομηχανικό και συγκοινωνιακό κέντρο ολόκληρης της χώρας. Είναι μια σύγχρονη μεγαλούπολη και, ουσιαστικά, αποτελεί ενιαίο οικοδομικό συγκρότημα με το γειτονικό Πειραιά, ο οποίος από τα αρχαία χρόνια ήταν το επίνειό της, η διέξοδός της προς τη θάλασσα. Οι δύο αυτές πόλεις συγκεντρώνουν σήμερα περισσότερο από το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού της χώρας.

Η ιστορία της Αθήνας χάνεται στα βάθη του χρόνου και του θρύλου. Πήρε το όνομά της από την αρχαία Θεά Αθηνά, τη θεά της Σοφίας. Στη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της γνώρισε εποχές μεγάλης ακμής (όπως κατά το "χρυσό αιώνα" του Περικλή) αλλά και περιόδους κατά τις οποίες ήταν ένα μικρό, ασήμαντο χωριό. Από δώ πέρασαν οι Ρωμαίοι, οι Σαρακηνοί, οι Ενετοί και οι Οθωμανοί. Σημαντικές καταστροφές γνώρισε η πόλη κατά τη διάρκεια της μεγάλης Επανάστασης του 1821. Οταν απελευθερώθηκε η Ελλάδα από τους Τούρκους, η Αθήνα ήταν πράγματι ένα ασήμαντο χωριό. Η μεγάλη ανάπτυξή της άρχισε όταν μεταφέρθηκε εδώ η πρωτεύουσα του ελεύθερου πια ελληνικού κράτους (1834). Τότε άρχισαν να συρρέουν κάτοικοι από άλλες περιοχές, αλλά και από το εξωτερικό.

Στην Αθήνα εδρεύουν ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, η Βουλή και οι περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες. Στην πόλη σώζονται πολλά από τα μνημεία της ιστορίας της, διαφόρων περιόδων. Το αντιπροσωπευτικότερο και πλέον διάσημο μνημείο είναι η Ακρόπολη με τον Παρθενώνα. Πολύ κοντά βρίσκεται η Αρχαία Αγορά, που αναστηλώθηκε κατά τα μεταπολεμικά χρόνια. Το Θησείο και ο Κεραμεικός (το νεκροταφείο των αρχαίων Ελλήνων) συμπληρώνουν μια περιοχή η οποία δέχεται κάθε χρόνο εκατομμύρια Ελληνες και ξένους επισκέπτες. Από τις αρχαιότητες της ρωμαϊκής περιόδου σώζονται και είναι πάρα πολύ γνωστές, το μνημείο του Φιλοπάππου και η Πύλη του Αδριανού. Ο Σύρος Φιλόπαππος ήταν εγγονός του Αντίοχου του Επιφανούς και έζησε εξόριστος στην Αθήνα για πολλά χρόνια. Το μνημείο του στήθηκε από τους Αθηναίους για να τιμήσουν τη μνήμη του και βρίσκεται σε ένα μικρό λόφο απέναντι από την Ακρόπολη. Ο ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός ενδιαφέρθηκε πολύ για την πόλη και τη στόλισε με πολλά μεγαλόπρεπα κτίρια. Η Πύλη του βρίσκεται κοντά στο Ζάππειο και στα απομεινάρια του αρχαίου ναού του Ολυμπίου Διός. Στους πρόποδες της Ακρόπολης βρίσκεται και το Ωδείο του Ηρώδη Αττικού, χτισμένο κατά το δεύτερο αιώνα μ.Χ. από τον Ηρώδη Αττικό προς τιμή της γυναίκας του Ρηγίλλης (το όνομα αυτό έχει δοθεί και σε μια μικρή πλατεία κοντά στη Βουλή. Το Ωδείο έχει επισκευαστεί και χρησιμοποιείται για θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες κατά τη θερινή περίοδο.

Από τη βυζαντινή και μεσαιωνική περίοδο της Αθήνας σώζονται δύο χαρακτηριστικά δείγματα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων, κοντά στην Πλατεία Κλαυθμώνος, που χτίστηκε στα μέσα του ενδέκατου αιώνα, και για την εκκλησία που είναι γνωστή με το όνομα Καπνικαρέα στην οδό Ερμού (του ενδέκατου επίσης αιώνα).

Η μεγάλη ανάπτυξη που γνώρισε η Αθήνα από τότε που έγινε πρωτεύουσα του κράτους, έχει συνδεθεί και με την κατασκευή μνημειακών, δημοσίων κτιρίων. Στα πρώτα χρόνια του ελεύθερου κράτους δούλεψαν στην Αθήνα πολλοί γνωστοί ξένοι, αλλά και Ελληνες αρχιτέκτονες, οι οποίοι δημιούργησαν λαμπρά οικοδομήματα. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά τα Ανάκτορα (όπου στεγάζεται σήμερα η Βουλή), το κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου, το Αστεροσκοπείο, το Οφθαλμιατρείο, το Αρσάκειο, την Ακαδημία Αθηνών, την Εθνική Βιβλιοθήκη, το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Ζάππειο, και άλλα.

Κατά τη δεκαετία του 1920 η Αθήνα αναπτύχθηκε με ταχύ ρυθμό, ιδιαιτέρως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, όταν έπρεπε να στεγαστεί το κύμα των προσφύγων της Μικράς Ασίας. Η πραγματικά τεράστια εξάπλωση της πόλης πραγματοποιήθηκε μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, όταν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι μετακινήθηκαν από τις επαρχίες προς την πρωτεύουσα. Ο ραγδαίος ρυθμός εξάπλωσης δεν ακολούθησε κανένα σχέδιο και άλλαξε ριζικά τη μορφή της σύγχρονης πόλης. Τότε καταστράφηκαν και πάρα πολλά από τα νεοκλασικά κτίρια, για να υψωθούν στη θέση τους άψυχες και άμορφες πολυκατοικίες.

Σήμερα έχει αναληφθεί προσπάθεια να αναστηλωθούν και να συντηρηθούν όσα οικοδομήματα του 19ου αιώνα σώζονται, για να μη χάσει εντελώς η Αθήνα τη φυσιογνωμία της. Παράλληλα γίνονται γενναίες επεμβάσεις για να διατηρηθεί το ιδιαίτερο κλίμα που διαθέτουν ορισμένες περιοχές, όπως η πασίγνωστη περιοχή της Πλάκας, που βρίσκεται στους πρόποδες της Ακρόπολης.

Τα μνημεία της , η ζωηρή κίνησή της, το ωραίο κλίμα, τα πολιτιστικά γεγονότα διεθνούς ενδιαφέροντος που πραγματοποιούνται στην πόλη, καθώς και η μακραίωνη ιστορία της, την κατατάσσουν στις πλέον ενδιαφέρουσες πόλεις ολόκληρης της γης. Ετσι ή αλλιώς η Αθήνα είναι η πιο ένδοξη και ιστορική πρωτεύουσα του κόσμου.